
Het is de tweede dag van de bruiloft van zoon en schoondochter en ‘t ontbijt (inclusief alle tranen) ligt achter ons. Met nog een paar uurtjes te gaan voordat het feestgedruis opnieuw losbarst, besluiten manlief, jongste zoon, kleinzoon, opa en ik een markt te bezoeken. Wij hebben de bewuste markt in 2019 al een paar keer bezocht, dus we weten waar het is. We wandelen ontspannen die
kant op en als we er zijn bekijken we geïnteresseerd alle kraampjes met lokale producten, terwijl we onze ogen op de klok houden. Ruim op tijd lopen we weer richting ons hotel, waar we ons nog eventjes bij de rest van ons feestgezelschap op het terras voegen. Na een drankje te hebben gedaan, gaan we naar onze kamers om ons klaar te maken. Als ik mijn haren heb gedaan, ben opgemaakt, en we vol goede zin en gekleed in onze nieuwe vyshyvanka’s zijn, vertrekken we naar de feestlocatie van deze tweede builoftsdag. Als we er aankomen zijn we weer erg onder de indruk; het prachtige typisch Oekraïense hotel is een breed gebouw van twee verdiepingen, bestaande uit dikke houten balken. Het ligt sprookjesachtig tegen een bosrand. We zijn ons even enorm bewust van de schoonheid van Oekraïne! We lopen naar binnen en horen dat er geen andere gasten in het hotel zijn, het is helemaal afgehuurd voor de bruiloft. We kijken ff snel rond en lopen dan richting het terras waar wederom tafels vol met glazen bubbels, allerlei lekkernijen en fruit op ons staan te wachten. Naast het terras draait een varken aan spit en zien we een volledig ingerichte shisha lounge. Onder de indruk gaan we eerst maar even aan de bubbels. Langzaamaan en heerlijk ontspannen druppelen de gasten van deze dag binnen, velen van hen dragen ook hun kleurrijke vyshyvanka’s en we zien allerlei verschillende variaties en modellen. Met trots dragen ook wij de prachtige klederdracht en dat wordt gewaardeerd. Het bruidspaar arriveert, samen met de schoonfamilie van zoon. Het weerzien is allerhartelijkst, ondanks dat we elkaar maar een paar uur hebben moeten missen. We kletsen gezellig en borrelen totdat het signaal komt dat het tijd is om naar binnen te gaan. In de grote eetzaal staan twee ellenlange tafels vol met eten. De gasten verdelen zich, en terwijl manlief en ik achter de Nederlandse delegatie aanhobbelen, besluiten we spontaan om tussen Oekraïense gasten van zoon en schoondochter te gaan zitten. We slaan rechtsaf, nemen plaats en als we zijn gesetteld zien we allemaal verbaasde gezichten om ons heen. De meneer die recht voor mij zit, roept vertwijfeld “no English”, waarop wij vrolijk “no Oekraïenski” terugroepen en geruststellend proosten. Er verschijnt een grote glimlach op zijn gezicht. Oom van schoondochter reageert razendsnel als hij ons ziet zitten, hij grijpt een stoel en drukt zich tussen manlief en zijn buurman in. Heel lief ontfermt hij zich over ons en onze tafelgenoten en vertaalt waar hij kan. Zodra de wijn is ingeschonken en het eten is opgediend, heffen we onze glazen en toasten met onze nieuwe Oekraïense vrienden en familie. We communiceren enthousiast met handen en voeten en allerlei woorden in verschillende talen. Dat gaat best goed. Maar meneer tegenover mij blijft er toch wat onzeker onder, en iedere keer als we oogcontact maken gaat hij staan, heft het glas en toast hij met ons. Bang dat ik de avond niet fatsoenlijk haal, schenk ik mezelf toch maar wat water in. Vanaf dat moment toast ik met wijn en drink ik vooral uit mijn glas water. Het feest is superrelaxed, iedereen scharrelt, danst of zit waar ie wil. Overal waar we kijken zien we bruiloftsgasten, binnen aan tafel, met een glas op het terras, lurkend aan een shisha of op de dansvloer. Als wij ook weer ecen buiten staan, horen we plotseling Oekraïense muziek uit de eetzaal komen. Er blijkt een muzikant te zijn gearriveerd en de dansvloer raakt al gezellig vol. Ik word door vader van schoondochter opgehaald en we dansen vrolijk tussen de andere gasten door. Onze kleinzoon en het broertje van onze schoondochter hebben elkaar ook weer gevonden en spelen niet gehinderd door enige taalbarrière, gezellig met elkaar en met neefjes en nichtjes. Als de ouders van de bruidegom, worden wij voorgesteld aan alle familie en vrienden die we de dag ervoor nog niet hebben kunnen spreken. Het is reuzegezellig. Dan komt er een bekende Oekraïense zangeres in een schitterende avondjurk binnen, haar optreden is een cadeau van tante. Ze zingt prachtig en wij doen gewoon mee met alle traditionele dansen. De familie en vrienden kunnen het erg waarderen en halen ons steeds weer. Na afloop van het optreden neemt zoon het plotsklaps over; zijn schoonmoeder moet op een stoel in het midden van de dansvloer gaan zitten, hij doet haar schoenen uit en wil, naar oud Oekraïens gebruik, haar voeten wassen. De traditie is dat je dit met wodka doet, maar als je écht van je schoonmoeder houdt, dan was je haar voeten met champagne. Onze zoon haalt een fles champagne tevoorschijn. Voor onze ogen ontplooit zich een bijzonder en traditioneel tafereel; schoonmoeder stribbelt speels tegen, zoon laat zich niet van de wijs brengen en gaat onverstoorbaar door. Na het rituele wassen, doet zoonlief zijn kersverse schoonmoeder nieuwe schoenen aan, die heeft hij voor haar gekocht. Ze staat op en mijn zoon en zijn schoonmoeder omhelzen elkaar liefdevol. Ik pink wederom een traantje weg, wat hebben zoon en wij het getroffen met schoondochter en haar familie. Het feest barst weer los. Wij hebben ondertussen ons Oekraïens ietwat opgehaald om elkaar, als wederzijdse ouders, officieel tot сім’я (familie) te verklaren. We feesten, kletsen, lachen en dansen tot in de late uurtjes. Maar zoals aan alle goede dingen komt ook aan dit tweedaagse trouwfeest een eind. We nemen met moeite én met veel beloftes en wederzijdse dankwoorden, afscheid van al onze nieuwe familieleden en vrienden. Als bijna iedereen is vertrokken, gaan ook manlief en ik naar ons hotel. Daar aangekomen vinden we schoonzus, opa en collega’s van zoon gezellig keuvelend en nagenietend op het terras van ons hotel. De hotelbar is dicht, maar we zijn niet voor één gat te vangen. De collega’s hebben nog een voorraadje op hun kamer, dat wordt opgehaald en genereus gedeeld. Dan is het mooi geweest (vindt ook de receptie) en iedereen vertrekt naar z’n kamer. Moe maar gelukkig val ik in slaap. De volgende ochtend komen we wat moeizaam op gang. Als ik mezelf eindelijk uit bed heb gesleept en op de badkamer in de spiegel kijk, zie ik meer kreukels in mijn gezicht dan me lief is. Ik probeer de schade met mijn vaste collectie crèmepjes en serumpjes te beperken, maar dat lukt maar deels. Het wordt het een dag met zonnebril, vrees ik. Man en ik sjokken gestaag naar de ontbijtzaal waar we, als we eenmaal zitten, steeds meer bekende en vermoeide gezichten zien binnenkomen. Grinnikend begroeten we elkaar. Na het ontbijt hebben we toch nog een extra kop koffie nodig. We nestelen ons op het terras en realiseren ons dat dit onze laatste dag in Vinnitjsa is. Om alles er nog uit te halen, willen we nog een laatste keer door de stad van onze schoonfamilie rondstruinen. Samen met kleinzoon, jongste en opa, wandelen we onze vertrouwde route richting het centrum wandelen. Er komt er een militaire parade voorbij en het blijkt een nationale feestdag te zijn: op deze dag in 1991 riep Oekraïne zijn onafhankelijkheid uit, toen in de Sovjet-Unie een staatsgreep van conservatieve krachten was mislukt. We blijven staan kijken naar de parade en zwaaien naar de militairen en veteranen. In het centrum aangekomen, zien we ook allerlei militaire voertuigen op een plein staan. Onze kleinzoon neemt graag een kijkje en wij vinden het ook interessant. Als we zijn uitgekeken zoeken we het afgesproken restaurant om te gaan lunchen. We hebben afgesproken met ons geliefde bruidspaar de ouders en broertje van onze schoondochter en ook schoonzus komt er gezellig bij. We worden allemaal wat weemoedig, wetende dat aan dit familiebezoek snel een eind komt en we elkaar dus weer een tijdje niet zullen zien. Over en weer wordt getoast, liefdevolle woorden worden uitgewisseld en dan ontvangen we allemaal nog een typisch Oekraïens en persoonlijk presentje van onze schoondochter. Het is tijd om afscheid te nemen. Emotioneel beloven we om elkaar snel weer te gaan zien, niets vermoedend in welke gitzwarte situatie Oekraïne zich slechts een half jaar later zou bevinden…